35,2176$% 0
36,7994€% 0.06
44,4110£% 0.13
2.971,42%0,11
2.625,28%0,10
9.724,50%-0,42
21 Aralık 2024 Cumartesi
NEDEN YARATILDIM? NE YAPARSAM HAYATIM ANLAMLI OLUR?
Erzurum'da çığ faciası: 16 yaşındaki sporcudan acı haber geldi!
Borsa günü düşüşle tamamladı!
Kendimizi Bilme Yanılgısı ve Bilgi Çağında Savrulma Riski
Gazeteci Özlem Gürses gözaltına alındı!
ÖZEL HABER/ MERYEM ÇAN
Türkiye’nin en kalabalık ve büyük şehri İstanbul’da yüz binlerce bina olası bir depreme karşı riskli sayılıyor. 2 yıl önce yaşanan 6 Şubat depremi yıkıcı sonuçlar doğururken, kısa süre sonra yaşanan Kahramanmaraş depremi ve art arda gelen artçı depremler neyin habercisi olabilir? sorusu endişelere sebep oluyor. ‘Bu depremleri tetikleyen ne?’ sorusu ise henüz cevap bulamadan, birkaç gün önce yaşanan 5.9 şiddetindeki Malatya ve Adana depremi akıllara benzer sarsıntıların Marmara bölgesinde de olup olmayacağı sorusunu getirdi.. MOLAHABER EKİBİNDEN MERYEM ÇAN’IN HAZIRLADIĞI ÖZEL DOSYADA KONUYU UZMANIYLA KONUŞTU.
Görsel: Arşiv AA1
35 yıldır İstanbul’da ikamet eden ve deprem üzerine çalışmalar yapan Japon bilim insanı Yoshinori Moriwaki, İstanbul’da yaşanacak olası bir depreme ilişkin Mola Haber ekibinden Meryem Çan‘ın sorularını yanıtladı.
İstanbul’da sürekli deprem olacak diyorlar. Sizce İstanbul’da beklenen deprem ne zaman olur?
Moriwaki: “İstanbul depremi 15 yıl içinde olabilir. Ama bu net değil 1 yıl yada 5 yıl bile olabilir. Her an hazırlıklı olmak gerekiyor. Japonya da deprem geliyor diye telaşa girmiyor insanlarımız fakat Türkiye de insanlar telaş halinde. Ne zaman nerde ne kadar büyük deprem diye değil deprem ülkesi olduğunun bilincinde olup ona göre hazırlıklı olmak lazım.”
6 Şubat depremin yıl dönümü yaklaşıyor o bölgede neler değişti?
Moriwaki: “11 şehirde toplam 80’e yakın ziyarette bulundum. Kahramanmaraş’a 11, Hatay’a 12, Gaziantep’e 20 kez gittim. Molozlar kaldırıldı hızlı şekilde kent yenilenmeye başlandı ancak konutların tamamıyla yeniden yapıldığını söyleyemiyorum. Deprem sebebiyle yüzde 70’lik bir göç yaşandı. Bu göçler İstanbul, İzmir ve Ankara’da yoğun trafik oluşturdu. Ankara için deprem söz konusu değil,fay hattı uzak ve zemini oldukça kuvvetli olduğunu söyleyebilirim.”
Japon Deprem Uzmanı Moriwaki, “İstanbul ve İzmir’de deprem olabilir. İzmir’de İstanbul kadar büyük deprem beklenmese de orada 6.5’lik bir deprem yaşanabilir. 2020’de İzmir de yaşanan depremde binalar yıkıldı çok hasar aldı ancak henüz fay hatları kırılmadı 7 den küçük bir deprem bekleniyor.” diyerek kentsel dönüşümün önemine de dikkat çekti.
“İstanbul’da deprem olursa tüm ülke hatta yakınlardaki ülkeler bile çok etkilenebilir. İstanbul bu depreme hazır değil. Kentsel dönüşüm yapılmalı. İstanbul’un batı tarafı çok yumuşak zemine sahip olduğu görülüyor. Küçükçekmece, Büyükçekmece, Avcılar’ın bulunduğu bölgede kentsel dönüşüm şart. Tuzla’nın olduğu bölgelerde yumuşak zeminden kaynaklı bir an önce kentsel dönüşüme gidilmeli.”
Siz deprem bölgesine gidip gözlemdiniz mi yeni yapılan yapılar ne durumda ?
Moriwaki: “Yeni yapılan yapılar henüz yetmiyor öyle görüyorum. Yapıların zeminleri kuvvetli ancak en fazla 3-4 kat yapılmalı. Hatta yatay yapıları öneriyorum. Erzincan’da depremden sonra yatay yapılar yapılmaya başlandı gittim gözlemledim çok daha dayanıklı olacağını görüyoruz. Çok büyük depremler 50 yıl 100 yıl da bir yaşanır diye tahmin ediyorum ancak yakın zamanda artçı depremler de olabilir bunlar da depremi tetikler her an hazırlıklı olmakta fayda var.”
Son günlerde Hatay’da yapılan konutlarla ilgili spekülasyon haberler vardı yeni yapılan binalar deprem yönetmeliğine uygun mu?
Moriwaki: “Ruhsatsız iskansız yapıt yok fakat mimari hatalar yaşanmıyor değil. Yapı denetim bunu kontrol ediyor.”
İstanbul’da binaların giriş katlara kafe olarak dizayn ediliyor. Kafeler yapılırken kolonlar kesiliyor daha geniş yer olması için. Bu nasıl bir tehlike arz ediyor?
Moriwaki: “Japonya’da bu durum yok. Türkiye’de çok görüyorum. Her hangi bir deprem de kolonsuz binalar anında yerle bir olur. Kesinlikle yapılmasını doğru bulmuyorum. Bunun eğitimini okullarda iş yerlerinde vermek lazım. Medyada halkı bilgilendirmek lazım. Çocuklara küçük yaşta oyunla vs. bilgilendirme yapılmalı. Deprem anında ne yapılması gerektiği öğretilmeli.
Deprem anında asla merdiven ve asansörde bulunulmamalı. Bina çökmeyip merdiven bile çökebiliyor. Binanın en zayıf yönü çoğunlukla merdivenler oluyor.
Depremde yanınıza su şişesi ve tuz mutlaka alın çünkü insan su olmadan 3 gün tuz olmadan ise 2 hafta yaşayabilir..”